آشنایی با شوش دانیال (ع) ـ شهرشهیدان گمنام
موقعيت جغرافيايي شهرستان شوش
به گزارش شوش نیوز :
بين 48 درجه و 14 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ و 32 درجه و 11 دقيقه عرض شمالي از خط استوا در كنار رودخانه شاوور و در غرب جاده ترانزيت تهران – اهواز قرار دارد.
ارتفاع شهر از سطح دريا 112 متر مي باشد و جمعيت كل شهرستان حدودا 200 هزار نفر و شهر حدود 75 هزار نفر و فاصله ي آن تا اهواز 110 كيلومتر و تا تهران 770 كيلومتر مي باشد. ميانگين حداقل سرماي روزانه در زمستان 2/4 درجه و در گرماي تابستان 9/45 درجه است ميزان بارندگي سالانه بطور متناوب از 240 تا 558 ميلي متر مي باشد.
شهر شوش دانيال(ع) با وسعت 18 كيلومتر مربع و داشتن آثار تاريخي با بناهاي شكوهمند و زيبا همچون آرامگاه حضرت دانيال(ع) – دعبل خزايي شاعر معروف و معصر با امام رضا(ع) – بقعه عبدالله بن علي – بقعه پير شجاخ معروف به قدمگاه حضرت علي (ع)- بقعه سيدعباس و بقاياي كاخ خشايار–آپادانا و موزه ي شوش و چغازنبيل و با وجود تاسيسات عظيم صنعتي نيشكر هفت تپه و كاغذسازي و كارخانه قند و شير پاستوريزه و بالابودن كيفيت خاك كشاورزي باعث شده كه سالانه جمعيت آن به طور چشمگير افزايش يابد.
وضعيت شهرستان از نظر موقعيت جغرافيايي نظامي
از شمال به شهرستان انديمشك و از جنوب به شهرستان اهواز و از شرق به شهرستان دزفول و از غرب به كشور عراق و در جنوب غربي به شهرستان دشت آزادگان و از شمال غربي به استان ايلام متصل مي باشد.
از مركز شهرستان تا نقطه ي صفر مركزي 68 كيلومتر فاصله مي باشد از آخرين موقعيت شهرستان به سمت مرز تا مرز حدودا 25 كيلومتر فاصله است.
در طول اين 68 كيلومتر فاصله چندين عارضه ي طبيعي در منطقه وجود دارد كه هر كدام به نوع خود جهت دفاع اهميت هاي اهميت هاي ويژه اي دارند به ترتيب نام موقعيت ها بيان مي شوند:
از سمت مرز به طرف شهرستان بعد از 25 كيلومتر به ارتفاعات يا تپه هاي مهم برغازه مي رسيم به عنوان خيز اول نظامي جهت دفاع و پدافند وزارت دفاع يك سري استحكامات از طريق سنگرهاي تبوخي احداث نموده است و بعد از برغازه به ارتفاعات ابوصليبي خات كه فاصله اين ارتفاعات تا برغازه حدودا 25 كيلومتر مي بوده و به طور كامل هر دو ارتفاعات نقاط سركوب از نظر ديد و تير بر روي دشمن دارند و بعد از ارتفاعات برغازه رودخانه وحشي كرخه را داريم كه به عنوان مهم ترين عارضه ي طبيعي بود كه از تصرف شوش و انديمشك و دزفول در اوايل جنگ جلوگيري نمود. همچنين در جناحين جنوب غربي ارتفاعات ميش داغ را داريم كه مرز بين شوش و دشت آزادگان مي باشند.
بطور كامل برمنطقه مسلط هستند و ارتفاعات برغازه و ارتفاعات ذليجان كه در يك امتداد هستند و هركدام جايگاه خاص خود را دارد. از سمت جنوب غربي يعني از حدفاصل پاسگاه مرزي فكه تا تنگه چزابه بافت زمين به صورت رملي يا شن هاي روان است و جهت مهار شن هاي روان جنگل مصنوعي منابع طي سنوات گذشته كشت نموده كه ه ختم مي شوند. .
هم اكنون جنگل معروف شده به نام جنگل امقر و انتهاي شن هاي روان به ارتفاعات ذليجان ختم مي شوند. همچنين اين شهرستان بين دو رودخانه دز و كرخه قرار گرفته و رودخانه شاوور از وسط شهر مي گذرد.
مناطق باستانی و تاریخی شوش
شوش :تپه هاي باستاني شوش به وسعت تقريبي چهار صد هكتاردر حد فاصل ميان رودهاي دز و كرخه واقع شده اند براساس وضعيت جغرافيايي اين محوطه به چهار قسمت تقسيم بندي و نام گذاري شده است . به اين ترتيب كه بلندترين قسمت تپه هاي قلعه بر روي آن واقع گرديده بنام آكروپل، تپه هاي شمالي بنام آپادانا ، تپه هاي شرقي بنام شهر شاهي و تمامي تپه ها و راضي شرقي و شمالي اين فضاي پهناور به نام شهر صنعتگران ( پيشه وران ) نامگذاري شده است .
اكروپل
اكروپل ـ تاسيس شهر شوش به اواخر هزاره 5 ق . م ميرسد برپايي اين شهر نطه عطفي در تاريخ شهر نشيني بود پايه گذاري شوش در همان دوران نخستين تاريخ شهر ، صفه بزرگي به ارتفاع 10 و طول 80 متر بنا نهادند كه بر روي آن علاوه بر معابد متعدد ، تاسيسات اقتصادي و اداري نيز ايجاد كردند اين بناي عظيم بعدها مركز اكروپل شوش شد و در طي سده ها ، الحاقاتي نيز بر آن افزوده شد در 2300 ق . م دو معبد بزرگ براي اينشوشيناك و الهه نين خورساگ و همچنين يك انبار بزرگ از جمله بناهايي هستند كه بر روي آكروپل بنا شده بودند باستان شناسان بر روي اين تپه 27 لايه باستاني را مشخص كردند كه لايه ها به ترتيب از بالا به پايين از جديدترين به قديمي رين لايه شماره گذاري شده اند ، از دل اين تپه اشياء مهمي بدست آمده كه هركدام از اين اشياء گوياي گوشه اي از تاريخ اين سرزمين مي باشند اشياء بدست آمده عبارتند از : 1ـ مجسمه ملكه ناپيراسو 2ـ سفال نخودي معروف شوش كه با نقش بزكوهي منقوش شده است .
آپادانا
آپادانا ـ كاخ آپادانا به دستور داريوش بزرگ پادشاه هخامنشي در حدود سالهاي 518ـ 512 ق ـ م بر روي آثار و بقاياي ايلامي بنا نهاده شد . ديوارهاي كاخ از خشت بانماي آجري و ستونها از جنس سنگ مي باشند كاخ داريوش داراي قسمتهاي مختلفي از جمله تالار با رعام ، دروازه و كاخ پذيرايي و همچنين داراي سه حياط مركزي مي باشد زيباترين آثار بدست آمده از آپادانا در تالار پذيرايي كه در گذشته با آجر لعابدار منقوش و باطرحهاي سربازان گارد جاويدان ، شير بالدار و نقش گل نيلوفر آبي مزين بوده اند همچنين ستونهايسنگي باسرستونهاي مركب از چندين زوج مارپيچ و قسمت قدامي يك زوج گاونر كه زانو به زمين زده اند پدا شده است .
قسمتهاي مهمي از كاخ آپادانا در زمان اردشير اول ( 261 پيش از ميلاد ) دچار حريق شده كه در زمان اردشير دوم ( 359 ـ 304 ق . م ) بازسازي شد شهر شوش در حمله اسكندر مقدوني در حدود سال 330 پيش از ميلاد فتح گرديد .
شهرشاهي
شهر شاهي ـ شهر شاهي در شرق اكروپل و آپدانا واقع ست . اين مكان در گذشته محل زندگي در بارياين بوده است طي حفاريهايي كه در روي اين تپه انجام شده است آثاري از دوره هاي ايلام ، هخامنشي ، اشكاني و ساساني تا دوره هاي اوليه اسلامي بدست آمده است بقاياي شهر پانزدهم شوش در همين تپه قرار دار كه مربوط به اوائل دوره ايلام مي باش .
شهر صنعتگران
شهر صنعتگران ( شهر پيشه وران ، شهر كارگران ) ـ شهر موسوم به صنعتگران در بخش شرقي و شمال شرقي تپه هاي شوش قراردارد . در اين تپه ها آثار سه طبقه باستاني بدست آمده كه آثاري از دوره اسلامي و اشكاني و يك روستا از دوره هخامنشي مي باشند شاخص ترين آثار اسلامي اين تپه بقاياي يك مسجد بزرگ است كه جزء مساجد صدر اسلام مي باشد از دوره اشكاني و سلوكي گورستاني بدست آمده كه گورهاي مزبور دو دسته هستند : نوع اول تابوتهاي گلي و دوم گور مقبره ها ميباشند در اين تپه نيز مقدار زيادي سفال و شيشه بدست آمد.
كاخ شائور ( كاخ اردشير )
كاخ اردشير ـ بقاياي اين كاخ در كناره غربي رودخانه شائور و روبروي آرامگاه دانيال نبي (ع) وافع شده است اين كاخ داراي تالاري به اندازه 34*37 مترمربع و تاسيسات جانبي است ستونهاي آن از جنس سنگ و ديوارها از خشت ساخته شده اند اين كاخ در زمان اردشير دوم بنا گرديده و مدتي نيز بعنوان محل اسكان و مقر حكومتي بوده است .
مقبره حضرت دانيال (ع)
دانيال نبي (ع) يكي از پيامبران بزرگ قو بني اسرائيل است ( قرن هفتم پيش از ميلاد ) دانيال در زبان عبري به معناي ( خدا حاكم من است ) آورده شده در كتاب مقدس آمده كه وي خود را وقف خدمت به خداوند نمود و همواره صفا و طهارت خود ر حفظ مي كرد
در زمان خود و درميان پيشگويان آن دوره پاك منزه بود و در حضور فرمانراويان بت پرست همواره نام خداي يكتا را برزبان جاري مي ساخت به هنگام جواني و در سال سوم سلطنت يهوياقيم ( 655 پيش از ميلاد ) وي را به دربار نبوكدنصر ( پادشاه بابل) به اسارت بردند حضرت دانيال بر علوم آنزمان و بخصوص حكمت تسلط داشت وي هرگز خود را به اغذيه و اشربه قوم يهودآلوده نساخت و مهمترين واقعه اي كه سبب نفوذ دانيال گرديد تعبير خواب سلاطين آنزمان بود و به واسطه اين تعابير مقام پيامبري خود را آشكار نمود وي به همراه عده اي از قوم يهود به ايران مهاجرت نمود و سرانجام در شوش وفات يافت بارگاه زيباي آن حضرت به صورت چهار طاقي باگنبد مخروطي كثيرلاضلاع ساخته شده داراي دومناره با پوشش كاشي است كه تاريخ ساخت منارها سال 1330 هجري قمري است
قلعه شوش
قلعه شوش ـ اين دژ در يكصد سال پيش توسط ژاك دمورگان رپرست هيات فرانسوي در ايران براي اقامت هيت و نگهداري آثار احداث گرديد.
وي در زمستان 1898 در شمال تپه اكروپل دژ مستحكي مانند دژهاي اروپا به ويژه شبيه به زندان باستيل فرانسه ساخت آجرهايي كه در ساخت قلعه بكار رفته اند تماما از حفاريهاي تپه هاي شوش مخصوصاٌ آپادانا و هفت تپه مي باشند و در واقع اين قلعه موزه اي از آجرهاي ايلامي ، هخامنشي ، اشكاني ، ساساني و دوره اسلامي مي باشد و در بدنه آن آجرهاي لعابدار و كتيبه دار زيادي به چشم مي خورد
اين قلعه تا قبل از انقلاب در دست هيات باستان شناسي فرانسه بود ولي بعد از انقلاب با رفتن بيگانگان اين قلعه مركز باستانشناسي فرانسه بود ولي بعداز انقلاب و با رفتن بيگانگان اين قلعه مركز باستانشناسي شوش قرار گرفت و هم اكنون يكي از مراكز مهم ميراث فرهنگي در خوزستان ميباشد.
هفت تپه
مجموعه هفت تپه در 15 كيلومتري جنوب شرقي شوش واقع شده است. در سال 1344 گروه باستانشناسي فرهنگ و هنر دانشگاه تهران به سرپرستي دكتر عزت‌الله نگهبان در سرزميني بين دو شهر باستاني شوش و ” دورانتاش “ شايد همان مكان ” كبنك “ كه در گل نوشته‌ها آمده، در جايي كه امروز طرح نيشكر هفت تپه بخشي از آن است، در دو مكان به نام‌هاي تپه ” ابوفندوا “ و هفت تپه دست به باستان‌كاوي زد كه عمليات كاوش و حفاري 11 فصل طول كشيد. هدف از اين حفاري‌ها بررسي وضعيت و روشن شدن قسمتي از تاريخ ايلام بود و با انجام اين حفاري‌ها قسمتي از دوره تاريك سالهاي 1505-1350 پيش از ميلاد مشخص گرديد. حاصل حفاريهاي هفت تپه، مقابر، انواع سفال‌ها، كتيبه‌هاي سفالي، اشياي برنزي و بسياري از مجسمه‌هاي سفالين بود. همچنين آرامگاه خانوادگي ” تپتي آهار “ (پادشاه مقتدر ايلام) از زير خاك بيرون آمد. با پيدا شدن اين آرامگاه يكي از قديمي‌ترين طاق ضربي (قوسي) كشف شد. در كنار بقاياي معماري عيلامي هفت تپه، موزه‌اي در سال 1351 تاسيس گرديده كه آثار به دست آمده از حفاريهاي هفت تپه را در خود جاي داده است.
چغازنبيل
چغازنبيل در 45 كيلومتري جنوب شرقي شهرستان شوش واقع شده است. در حدود سال 1300 پيش از ميلاد و در سرزمين وسيعي به طول 1300 و عرض 1000 متر مربع شهر بزرگي ساخته شد. اين شهر كه در فاصله دو كيلومتري رود دز قرار دارد بعدها به نام ” دورانتاش “ مشهور گرديده است. اين شهر يادگار عيلام ميانه است كه از سه حصار تو در توي خشتي تشكيل شده و دروازه اصلي آن بر روي حصار بزرگ در جبهه شرقي قرار دارد.
در حد فاصل حصار اول و دوم كاخ‌هاي شاهي و آرام‌گاه‌هاي سلاطين عيلام قرار دارند. در بين حصار دوم و سوم بقاياي تصفيه‌خانه آب واقع شده است. تصفيه خانه آب چغازنبيل به منظور تامين آب آشاميدني شهر احداث شده كه جزو قديمي‌ترين تاسيسات آب‌رساني به شمار مي‌رود. آب آن از رودخانه كرخه و از فاصله 45 كيلومتري با حفر و احداث كانالي تامين مي‌شده است. به دليل اختلاف ارتفاع سطح اراضي چغازنبيل با رودخانه دز و عدم امكان تسلط آب اين رودخانه بر اراضي در آن زمان اين عمل انجام شده است.
در مركز حصار سوم معبد اصلي ( زيگورات) قرار دارد. معبد اصلي به ابعاد 105 در 105 متر مربع كاملي است كه اضلاع آن به طرف جهات اصلي شرقي، غربي، شمالي و جنوبي واقع شده‌اند. اصل اين معبد با به كارگيري ميليون‌ها آجر و در پنج طبقه ساخته شده بود كه در حال حاضر دو طبقه از آن باقي‌مانده است. ارتفاع آن در گشته در حدود 52 متر و متشكل از پنج طبقه بوده كه طبقات اين معبد بر خلاف تمامي زيگورات‌هاي بين‌النهرين بر هم‌ديگر ساخته نشده بل‌كه هر طبقه مستقلا از سطح زمين به بالا احداث شده است.
به غير از طبقه اول و پنجم تمامي طبقات از خشت پر شده‌اند. طبقه پنجم كه مرتفع‌ترين طبقه محسوب مي‌شده جايگاه قرار دادن بت‌هاي آن زمان بوده است. مهمترين اين بت‌ها به نام خداي ” اينشوشيناك “ يا خداي حامي شهر شوش بوده است.
اونتاش گال (باني معبد چغازنبيل) مي‌گويد:« پس از آن‌كه مصالح ساختماني را به دست آوردم، من در اينجا شهر اونتاش و حريم مقدس را بر پا نمودم و آن را در يك ديوار خارجي و ديوار داخلي محصور نمودم. من معبد بلندي ساختم كه شبيه آن‌چه شاهان پيش ساخته‌اند، نبود و آن را به خداي ” اينشوشيناك “ و خداي ” هومبان “ حافظان حريم مقدس وقف كردم. باشد كه ساختمان و زحمت من موقوفه ايشان شود. باشد كه لطف و عدل ” هومبان “ و ” اينشوشيناك “ در اينجا برقرار بماند. »
بر روي ديوارهاي معبد، آجرهايي به خط ميخي مشاهده مي‌شود كه همه‌گي داراي متني يك‌سان‌اند و بيان‌گر نام پادشاه و هدف او از ساخت اين معبد ترجمه شده است. در اطراف معبد و بر روي كف اصلي دو سكوي مدور بريده مشاهده مي‌شود كه نظرات مختلفي در مورد آنها ابراز شده؛ برخي آنها را سكوي قربان‌گاه و برخي ديگر محل ستاره‌شناسي و ساعت خورشيدي دانسته‌اند. مجموعه اين شهر و آثار تمدن عيلام در هفت تپه در سال 640 پيش از ميلاد توسط حمله آشوريان سركردگي ” آشوربانيپال “ ويران و حاكميت عيلاميان پس هزاران سال منقرض شد
سرداران شهید شهر شهیدان گمنام شوش دانیال(ع)
1-حجت الا سلام شهید سید محمد کاظم دانش .فرزند حجت الاسلام حاج سید محمود – متولد ابان ماه 1318 در دزفول تاریخ شهادت 7/4/1360 .محل شهادت .دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی و اولین امام جمعه م نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی.
شهید دانش در خانواده ای روحانی دیده به جهان گشود .تحصیلات ابتدایی ومقدماتی را در شهر دزفول به پایان رساند.از سال 1330 تا 1337 در حوزه دزفول مشغول تحصیل علوم دینی و کسب علم بود. در سال1337 جهت ادامه تحصیل علوم دینی راهی قم گردید واز این تاریخ ساکن قم شد.
شهید دانش قبل از انقلاب با گروه ها وافراد مبارز همکاری نزدیک داشت و مبارزین و مجتهدین شوش و دزفول را رهبری و با سخنرانی در مساجد .مردم را تشویق و تربیت می نمود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به شوش رفت و در آنجا مقیم وسرپرست کمیته انقلاب وامام جمعه شهر شد.
منطقه مرزی شوش با تفاوتهای قومی ساکنین آن واختلافاتی که از قدیم مت بین آنها وجود داشت از حساسیت ویزهای برخوردار ووجود شخصی مانند او لازم بود تا بتواند اسلحه هایی را که در جریان انقلاب به دست عناصر نا باب مرتبط با رزیم عراق افتاده بود باز پس گیرد.
(شیفتگان خدمت ستاد برگزاری مراسم 7تیر استان خوزستان)
2-سردار شهید حسن درویش.فرزند نامدار .متولد 1/2/1341 .تاریخ شهادت 21/12/1363 محل شهادت شرق دجله در عملیات بدر . سردار شهيد حسن درويشي در سال 1341 در روستاي جعفرآباد از توابع شهرستان چشم به جهان گشود او علاوه بر كار در روز شبها براي تعليم قرآن درمجالس قرآن شركت مي كرد كه با شروع و گسترده شدن امواج خروشان انقلاب به عنوان يكي از مظلومان تحت ستم شاه پيام امام را لبيك گفت. و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و شروع جنگ تحميلي او حضوري فعال داشته و مي توان از فعاليتهاي ايشان در آن دوران فرماندهي جبهه شوش- تشكيل و فرماندهي تيپ 17 قم (لشكر فعلي 17 علي بن ابيطالب(ع)) – تشكيل و فرماندهي تيپ 15 امام حسن مجتبي(ع)- كه بعد به نام تيپ تكاور دريايي معروف شد و شركت در چندين عمليات از جمله فتح المبين –بيت المقدس-والفجرمقدماتي-ر مضان-خيبر و عزيمت به لبنان نهايتا با 53 ماه حضور در جبهه در 22/12/1363 در عمليات بدر به شهادت رسيد.
3 - سردار شهیدصفر احمدی فرزند حاتقلی متولد 7/7/1339 .تاریخ شهادت 4/12/1362 محل شهادت شرق دجله در عملیات خیبر.
4-سردار شهید سید حسن تفاخ فرزند سید نعمت متولد 2/7/1338 تاریخ شهادت 30/11/64 محل شهادت شمال فاو در عملیات والفجر 8
5-سردار شهید کریم صفی زاده فرزند قنبر متولد 2/7/1341 تاریخ شهادت 23/11/1364 محل شهادت اروند کنار در عملیات والفجر8
6-سردار شهید غلامرضا حیدری .فرزند محمد.متولد 19/10/1342 تاریخ شهادت 8/12/1362 محل شهادت جزیره مجنون در عملیات خیبر
7-سردار شهید علی دلفی فرزند ساحر متولد 9/9/1342 تاریخ شهادت 4/10/1365 در عملیات کربلای 5
8- سردار شهید اسدالله سکوند .فرزندفرج الله.متولد1/7/1341 تاریخ شهادت 8/12/1362 محل شهادت شرق دجله در عملیات خیبر
9- سردار شهید حسن مجدیان .فرزند رحیم.متولد 28/11/1341 تاریخ شهادت 8/12/1362 محل شهادت شرق دجله در عملیات خیبر
10- سردار شهید عزیزالله نجفی .فرزند فرج اله.متولد 15/5/1342 تاریخ شهادت 26/10/1365 محل شهادت شلمچه در عملیات کربلای 5
11- سردار شهید محمد صبوری فرد .فرزند نور علی .متولد 1/2/1347 تاریخ شهادت 18/5/1365 محل شهادت جبهه آبادان
12- سردار شهید عبدالکریم ضمدی .فرزند رحیم.متولد 10/6/1345 تاریخ شهادت 18/5/1365 محل شهادت شرق دجله در عملیات خیبر
13- سردار شهید حسن بارانی .فرزندابراهیم.متولد 2/4/1341 تاریخ شهادت 18/11/1361 محل شهادت شیب میسان در عملیات والفجر مقدماتی
لازم به توضیح است شهرستان شوش سرداران شهید دیگری دارد که در صورت استعلام از بنیادشهید و امور ایثارگران و ناحیه ی سپاه پاسداران شهرستان شوش به این جمع افزوده خواهند شد .
جبهه شوش و رقابیه
سرزمین وسیع منطقه شوش برای عراق از اهمیت بسزایی برخوردار بود. واز همین رو بالاترین توان رزمی خود را در اینجا مستقر کرده بود و دلیل آنهم این بود که دو نقطه حیاتی در جبهه جنوب وجود داشت . یکی منطقه بستان و دیگری منطقه شوش با سایت هاو ادار آن بود که. بعد از سقوط بستان (درعملیات طریق القدس 8/9/1360)تنها محور عمده ای که بر جا ماند محور شوش بود. که به صورت دژ ارتش عراق در آمده . و تمام قدرتش را در این محور متمرکز کرده بود. واز بین رفتن نیروهای خود را در این محور بمثابه نابودی کل امیدهای صدام برای تصرف خوزستان بود . و در واقع او حفظ خوزستان را در حفظ این جبهه تلقی میکرد. واز آنجایی که عراق از عملیات اینده ( فتح المبین ) ایران در جبهه شوش اطلاع داشت.از این رو به انواع و اقسام روشها متوسل شد. تا جلوی حمله بزرگ ایران را بگیرد.یا حداقل آنرا به عقب بیندازد. .صدام که می دانست در صورت وقوع و آغاز این حمله وسیع همه جانبه نیروهای اسلام تاب مقاومت نخواهد آورد . اینبار دست به تدارک حمله ای برعلیه نیروهای ما زد تا شاید از این طریق قدری بتواند حمله ایرانی ها را به عقب بیندازد. واز این رو پس از تجهیز و آرایش نیروهای خود که شامل(تیپ های 1 و27 مکانیزه و51 زرهی از لشکر 1مکانیزه در منطقه مقابل شوش و تیپ های 93 و 109 و 400 پیاده در تنگه رقابیه و تیپ های 24 مکانیزه و 17 زرهی به عنوان احتیاط و تیپ 8 مکانیزه ازلشکر3 زرهی و تیپ 10 زرهی مستقل در دامنه شرقی رقابیه و تیپ 6 زرهی از لشکر3 به عنوان احتیاط و تیپ های 96 پیاده و34 زرهی از لشکر 1 مکانیزه در دامنه شرقی ارتفاعات میشداغ) در ساعت یک نیمه شب 29 / اسفند ماه 1360 حمله سنگینی در منطقه شوش و دشت رقابیه از دو محور شوش ( عنکوش و شلش )و تنگه رقابیه آغاز کرد. آنها ابتدا پیش از ده ساعت تمام آتش تهیه خود را روی مواضع نیروهای خودی در جبهه شوش ریختند. بطوری که در این مدت بیش از 50 هزار گلوله توپ و خمپاره شلیک کردند. و از منطقه جهنمی ساختند. تا همه چیز را ویران کرده به آتش بکشند. عراق در زیر این آتش تهیه تلاش وسیع خود را آغاز کرد. برای اینکه بتواند. پیشروی کند. و آرایشی را که ما در جبهه شوش داشتیم در هم شکسته و شهر شوش را تصرف نمایند. آنان می خواستند در مرحله اول از رودخانه کرخه عبور کرده و سپس تهاجم نهایی خود را به شهر شوش انجام دهند . هر چند در این تهاجم تدادی از معابر نفوذی شناسایی شده خودی در محورهای قرارگاه های فجر و فتح درعملیات فتح المبین برای دشمن کشف گردید. لیکن متجاوزین به جز اینکه به دو گردان خودی آسیب رسانند نتوانستند از این حرکت خود بهره لازم را ببرند. که این حمله دشمن با عنایات خداوندی و ایستادگی و استقامت رزمندگان اسلام باشکست مواجه که دشمن با دادن بیش از 1500 کشته و 120 اسیرمجبور به عقب نشینی به ماضع اولیه گردند.
منابع مورد استفاده: 1- کتاب اطلس راهنما شماره 8 ص 88و 89 مجله امید انقلاب شماره 29 سال 1361
عملیات رزمندگان در25/1/1360 جبهه شوش
روستای زعن و تپه های اطراف آن حدود دو کیلو متر دورتر از ساحل رود خانه کرخه قرار دارد . و نخستین زمین مناسب در آن منطقه برای پدافند بود و چنانچه این منطقه از وجود دشمن پاک گردد. محل مناسب برای استقرار حداقل یگ گردان به وجود می آمد .واز تحرک عناصر شناسایی و تامین دشمن به سمت رود خانه کرخه جلو گیری می شد . وبا ایجاد این سرپل آزادی عمل نیروهای خودی در آماد ه سازی رود خانه برای عبور فراهم . و دشمن از دید مستقیم بر روی رودخانه و سواحل آن محروم می شد. با این دید کار شناسایی از دشمن در این منطقه شروع و مشخص شد استعداد دشمن در منطقه زعن دو گروهان پیاده که با اتش توپخانه و تانک از دامنه ارتفاعات ابوصلیبیخات پشتیبانی می شدند. لذا تصمیم به انجام عملیات در این محور به این صورت که در یک محدوده جغرافیا یی حدود چهار کیلومتر مربعی از پنچ محور به نیروهای عراقی مستقر حمله شود .که محور های عملیات بشرح ذیل تعیین شدند
1-یک محور به فرماندهی حسن سرخه و حشمت حسن زاده
2-یک محور به فرماندهی استوار یاوری که از درجه داران ارتش بود.
3-یک محور به فرماندهی سردار شهید حسن درویش و حمزه کربلایی
4-یک محور به فرماندهی سردار شهید حسمعلی ترکی
5-یک محور به فرماندهی ( مرحوم )رحیم درویشی
هر گروه طبق برنامه مشخص مشغول فعالیت شده. و برای اطمینان از جزئیات منطقه دست به شناسایی تکمیلی زدند. شبانه از میان تپه ماهور ها و شیاره آنقدر به دشمن نزدیک می شدند تا به میدان مین می رسیدند .میدان مین عمق زیادی نداشت . کارشناسایی ها انجام شد. همه گروها نیز آماده شدند.
عصر روز عملیات(25//1/60) سردار شهید مجید بقایی فرمانده وقت جبهه وسپاه شوش در شیار جلوی سنگر فرماندهی برای نیروها ی عمل کننده سخنرانی کرد .
ساعت یک بامداد نیروها ی تخریب عملیات خنثی سازی مین ها و باز کردن معبر را شروع کردند. پس از آماده شدن معبر نیرو ها با رعایت سکوت و اصل غافلگیری براه افتاده و تا میدان مین پیش رفته وپشت تپه ها منتظر دستور حمله بودند.
صدای اذان صبح از بلندگو هایی که حدود ده بوق بودند و از طرف بچه های تبلیغات در طول جبهه نصب شده بود در فضا طنین انداز شد.
لحظاتی بعد از سوی فرماندهی جبهه (سردار مرتضی صفار ) بوسیله بی سیم دستور شروع حمله را با رمز الله اکبر ابلاغ. و عملیات شروع شد. در گیری شدید شده بود وآتش گلوله وانفجار توپ و خمپاره لحظه ای قطع نمی شد .
در همان لحظات اولیه نیروهای دشمن با دادن تلفات سنگینی مجبور به فرار وترک مواضع خود شده. و رزمندگان اسلام مواضع آنان را تصرف و در آنها مستقر شدند.درگیری تا ساعت یازده صبح ادامه داشت و درمجموع عملیات خوب بود و توانستند تلفاتی به دشمن واردسازند و پیشروی خوبی داشته باشند.
خستگی در چهره نیرو ها موج می زد . در یکی از محورها فقط دوازده نفر باقی مانده بودند. و از طرف دیگر محورها ی دیگر به مواضع دشمن دست یافته بودند .ولی نیروی احتیاط در اختیار نداشتند تا جایگزین نمایند.
نزدیکی غروب بود که دشمن دیوانه وار شروع به اجرای آتش تهیه شدید نمود و منطقه عملیاتی را زیر اتش توپ وخمپاره قرار داد. و در سه محور با استفاده از تیپ یک مکانیزه و گردان تانک اقدام به پیشروی کرد. که نیروهای موجود خودی اقدام دشمن را پاسخ داده و تعدادی از نفرات را کشته و چند تانک مهاجم را منهدم نمایند.ولی بدلیل اینکه توان جسمانی، نیروهای عمل کننده تحلیل رفته ونیروی تازه نفس جایگزین نشده . اقدام به عقب نشینی به مواضع عقب تر نمودند.
در نتیجه این عملیات ضمن توسعه سرپل ها ی ارتباطی بین یگانهای ارتش و سپاه مستقر در منطقه رقا بیه و غرب رود خانه کرخه رابرقرار و یک خط پیوسته پدافندی از منطقه میشداغ تا رقابیه و جنوب تپه ابو صلیبیخات در منطقه شوش در غرب کرخه بوجود آید
می توان گفت که این اولین عملیات مشترک سپاه وارتش که با ابتکار و هماهنگی سردار مرتضی صفار تا آن تاریخ انجام گرفت
نقاط برجسته عملیات:
1-همکاری ارتش وسپاه در طراحی واجرای مشترک عملیات
2-اجرای شناسای دقیق از زمین، دشمن و جمع آوری میادین مین .
3-سرعت در تک و در نتیجه غافلگیر کردن رده مقدم پدافندی دشمن .
نقاط ضعف عملیات
1-عدم تقویت نیروهای عمل کننده جبهه شوش در غرب کرخه به علت نبود پل .
2- نبود قایق به اندازه کافی جهت آماد و کمک رسانی .
3- عدم آمادگی کامل نیروهای( ارتش) در رویارویی مستقیم با دشمن .
4-نبود وسایل سنگر کنی در تحکیم مواضع تصرف شده در هنگام پاتک دشمن و همچنین در مقابل آتش توپخانه و خمپاره دشمن.
استعداد نیروهای خودی شرکت کننده
1-حدود 200 نفر از پاسداران وبسیجیان موجود در جبهه شوش
2- یک دسته از گردان 169 و یک دسته از گردان 141 تیپ 2 لشکر 21 حمزه ارتش
تلفات نیرو های خودی :
1-شهادت 17 نفر (11 پاسدار و بسیجی و 7 نفر ارتشی )
2-انهدام یک قبضه موشک تاو
تلفات نیروهای دشمن:
1- انهدام 31 دستگاه تانک
2- انهدام یک دستگاه نفربر
3- انهدام یک فروند بالگرد
4- 200 کشته
5- 44 اسیر
منابع مورد استفاده: 1- ( کتاب نبرد شوش صص 50/51/61/62/68/69/71/ ) 2-(کتاب ارتش جمهوری اسلامی در 8سال دفاع مقدس جلد اول صص 152/153/154/) 3- کتاب پیشتازان غرب کرخه صص 154/155/159 ) 4- کتاب کارنا مه عملیات سپاهیان اسلام در 8 سال دفاع مقدس ص8
خط مقدم جبهه شوش
همزمان با شروع تهاجم ارتش عراق به جمهوری اسلام ایران از محور فکه – چنانه – شوش عراق با بکار گیری لشکر یک مکانیزه منطقه غرب کرخه و روستا های آن را طی مدت شش روز اشغال و نیروهای خود را غرب رودخانه کرخه در 5کیلو متری شهر شوش استقرار داده و هیچ نیروی نظامی سازمان یافته ای در مقابل آنان جهت دفاع وجود نداشت . و از آنجا با توپ و خمپاره شهر را زیر آتش گرفته . و با ایجاد رعب و وحشت باعث تخلیه شهر گردید. بطوری که مردم برای خروج از شهر با هر وسیله ای که می یافتند. به همراه مقداری لوازم خانه از شهر خارج می شدند و حتی با پای پیاده مسیر را طی می کردند. شهر خلوت شده . و گودالهای محل اصابت گلوله های توپ و خمپاره بر سطح خیابان ها و در و دیوار شهر فراوان دیده می شود. از صبح حدود 15 نفر از نیروهای سپاه و بسیج شوش به فرماندهی برادر علامعباس قلاوند و با یک دستگاه وانت و با مختضر تجهیزات نظامی (یک قبضه آر پی چی و چهار گلوله و چند قبضه ژ 3 و یک قبضه کلانشینکف و چند قبضه برنو )برای ضربه زدن به نیرو های عراقی که در ساحل غربی رودخانه کرخه مستقرشده و از آنجا شهر را بدون وقفه زیر آتش خود داشتند. آماده شده اند.
خودرو حامل نیروها پس از پشت سر گذاشتن حدود 5 کیلو متر به درخت ها ی گز و بید ابتدای جنگل رسیدند .از خودرو پیاده شده .واز آنجا تا نزدیکیهای ساحل حدود 150متر را بصورت نیم خیز طی کردند. از لابه لای درختان سمت غربی رودخانه را نگاه می کنند. مشخص می شود که نیرو های عراقی مشغول شنا در رودخانه کرخه هستند. و پشت سر آنها چند خودرو و نفربر و یک دستگاه تانک در محوطه ماسه ای پارک شده بود.
فرمانده گروه پس از سازماندهی نیرو ها و تعیین وظیفه و محل هر کدام از افراد خود پس از آماده کردن آرپی جی ، سر قبضه را بالا آورده. و هدف گرفت. و پس از یک نفس عمیق و با یک فریاد الله اکبر ماشه را چکند و گلوله را در وسط محل تجمع نیرو های عراقی اصابت و همزمان بقیه گروه با سلحه های خود اقدام به تیر اندازی نمودند .نیروهای عراقی که غافلگیر شده بودند فرصت هیچ کاری را نداشتند. درگیری به مدت 10 دقیقه طول کشید. و حدود 6کشته و چند مجروح برجای گذاشت .وبقیه نیروهای عراقی در میان تپه ها و درختان حاشیه غربی رودخانه متواری شدند.
نیروهای خودی پس از انجام این عملیات یکی یکی به عقب برگشته و همگی سوار خودرو وانت که در ابتدای جاده انتظار آنها را می کشید شده و به شهر برگشتند.و خبرآن را به بقیه نیروها اعلام که موجب تقویت روحیه و خوشحالی گردید .
در این عملیات برادر علامعبا س قلاوند فرمانده گروه از ناحیه مهر کمر مورد اصابت تیر قار گرفته و قطع نخاع می شوند.
منابع مورد استفاده: 1-کتاب نبرد شوش صص 22/23/24/25
هیئت رزمندگان شهرستان شوش
نظرات شما عزیزان:
zhila nasiri 
ساعت11:46---17 ارديبهشت 1391
سلام و درود بر شما
سلام بر روح پاک اولینها در ایران که تاریخ را برای ما به ارمغان گذاشته اند .
سپاس از شما
|
ورود
اعضا:
<-PollName->
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
روز بخير كاربر مهمان! 
تبادل لینک هوشمند 